*ser- (συνέχεια) art, arm, Άρθρο, αρετή, αρμονία (#AlamoWords - 10)

#AlamoWords - 10 *ser- συνέχεια (art, arm).

Αγγλικά:
adorn; alarm; aristarchy; aristo-; aristocracy; arm "είτε με την έννοια χέρι, είτε όπλο"; armada; armadillo; armament; armature; armilla; armistice; armoire; armor; armory; army; art (n.) "skill as a result of learning or practice;" arthralgia; arthritis; arthro-; arthropod; arthroscopy; article; articulate; artifact; artifice; artisan; artist; coordination; disarm; gendarme; harmony; harmonica; inert; inertia; inordinate; ordain; order; ordinal; ordinance; ordinary; ordinate; ordnance; ornament; ornate; primordial; subordinate; suborn.
Ελληνικά:
Άρθρο, Αρθρίτις, αναρθρία, αρθμός, άρα, αριθμός, άρμα, αρμός, αρετή, άριστος, άρτος, αρμονία, άρτιος, ορμή, ορμάω, εφορμώ, αφορμή και σεροτονίνη.

Είδαμε ότι το *ser(2)- και οι λέξεις που παράγει έχουν την έννοια του συνδέσμου, της σειράς, και της τάξης / ταξινόμησης συμμαζέματος. Την ίδια ακριβώς έννοια έχει και η ρίζα *h₂er-.
Ουσιαστικά οι δύο ρίζες ταυτίζονται, δεν θα μπω σε λεπτομέρειες (γιατί δεν τις γνωρίζω και πολύ καλά ομολογουμένως). Η μία τρέπεται στην άλλη, ανάλογα την γλώσσα, το νόημα, την ιστορικότητα κλπ. Επίσης δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η μία είναι αρχαιότερη από την άλλη. Υπάρχουν όμως και δεν μπορούμε να τις παραλείψουμε.

Από την ταυτόσημη ρίζα *h₂er- παράγεται το ἀραρίσκω (συνδέω, συνπάπτω, κατασκευάζω, συγκεντρώνω, εφοδιάζω εί, δημιουργώ ευχαρίστηση) από το οποίο βγαίνουν ή συνδέονται ετυμολογικά τα "ἀναρθρία, ἀρθμός, (ἄρα), ἄρθρον, ἀριθμός, ἄρμα, ἀρμός, ἀρετή, ἄριστος, ἄρτι, (ἄρτος), ἀρτύς, άρτιος, αρτίζειν". Από εκεί μέσω των Λατινικών ars (πρόθεμα art-) "τέχνη" armus "ώμος" artus "σύνδεση, άρθρο" arma "όπλο", το Παλαιό Πρωσικό και το Γερμανικό irmo "οπλίζω, χέρι" και το Γερμανικό art "τρόπος" φτάνουμε στις Αγγλικές λέξεις που αναφέρω στην αρχή.

Από άλλες ακαταχώρητες νοηματικές ενότητες της ρίζας *ser- βγαίνουν τα "ορμή, ορμάω, εφορμώ, αφορμή", αλλά και η σεροτονίνη.

Σ' αυτή τη λίστα θα τοποθετούνται τα τραγούδια που αναρτούνται

https://www.youtube.com/playlist?list=PLb4x5JV4jxd679S4Qzsx1-4pFNImb6zzG

*ser(2)- series, sort, εἴρω, σειρά (#AlamoWords - 9)

#AlamoWords 9 - *ser(2)- 
Ευθυγραμμίζω, ταξινομώ, καταρτίζω, τακτοποιώ κλπ

Παίζουμε με τις λέξεις που παράγονται από τη ρίζα *ser(2)- και είναι: 
Αγγλικά: series, assert, desert(3), dissertate, exert, exsert, insert, sermon, sorcerer, sort; assort, consort, ensorcell, sortilege, lot, lottery, fortune, sark, berserk, serviette, reservoir.
Ελληνικά: εἴρω, εἰρήνη, σειρά, ὅρμος, κονσέρβα, σερβιέτα, ρεζερβουάρ
Ισπανικά: cerrar, suerte, sermón
Γαλλικά: serrer, sort, sorte, sermon, serviette
Ιταλικά: serrare, sorte, sermone, stasera. sera, serata, serale
Αλβανικά: short

Αυτή είναι και η πρώτη φορά που βάζω μια ΠρωτοΙνδοευρωπαϊκή επανασχηματισμένη ρίζα για τίτλο, δένει όμως με την προηγούμενη ανάρτηση του Hero, που ήταν ουσιαστικά η ρίζα *ser(1)- , και με αυτό τον τρόπο δείχνω ότι αυτή η ανάρτηση είναι η συνέχεια εκείνης.

Θα υπάρξει και τρίτη (και τελευταία) ανάρτηση για την ρίζα *ser-

Όλες οι αναρτήσεις θα προστεθούν σε αυτό το playlist:

https://www.youtube.com/playlist?list=PLb4x5JV4jxd679S4Qzsx1-4pFNImb6zzG

Hero, ΠΙΕ ρίζα *ser(1)- (#AlamoWords - 8)

#AlamoWords - 8 "Hero",
αλλά και τα ομόριζα "conservation; conservative; conserve; observance; observatory; observe; preserve; reservation; reserve; reservoi; heroine; Ηρώ; Ήρα; Ηρακλής; Hercules; Hera; Iro και πιθανά παράγωγα τους

Το hero το έψαξα στις διακοπές μου και έχει πολύ ψωμί, από ανάρτηση του Νίκος Δήμου, που ανέβασε το "heroes" του Μπάουϊ.

Το Αγγλικό προέρχεται από τα Παλαιό Γαλλικό heroe (14αι., Μοντέρνα Γαλλικά héros), από το Λατινικό heros από το Ελληνικό ἥρως. Είναι από αβέβαιη πηγή. Οι επιστήμονες το έχουν συγκαταλέγει να προέρχεται από την Πρωτο-Ινδο-Ευρωπαϊκή (ΠΙΕ) ρίζα *ser- και μάλλον δεν έχουν άδικο. Το πρόβλημα με την ρίζα *ser- είναι ότι περιλαμβάνει πάρα πολλές έννοιες και θα έπρεπε κανονικά να χωριστεί σε τουλάχιστον πέντε διαφορετικές νοηματικά ρίζες, δηλαδή *ser(1)-, *ser(2) κλπ. Είναι όμως τόσο κοντά και τόσο δεμένες οι διαφορετικές έννοιες μεταξύ τους που ακόμα δεν τα έχουν καταφέρει. Έχουν ξεχωρίσει αρχικά το *ser(1)- και όλα τα υπόλοιπα τα έχουν βάλει στο *ser(2)-. Προσωπικά δεν συμφωνώ, θα ακολουθήσω όμως αυτό τον πρώτο διαχωρισμό προς χάριν οικονομίας και εδώ στο Άλαμο.

H ΠΙΕ ρίζα *ser(2) περιλαμβάνει και το αγγλικό art που συζητήσαμε στην ομάδα Alamo, με το οποίο θα ασχοληθώ σε δεύτερο άρθρο, και πιθανόν να χρειαστεί Τρίτο και Τέταρτο για να εξαντληθεί η ρίζα. Θα το πάω κομμάτι - κομμάτι, δεν γίνεται διαφορετικά.

Η ΠΙΕ ρίζα *ser(1)- τώρα πέρα από το ἥρως και τα παράγωγά του σε όλες τις γλώσσες, έχει δώσει:
Αβεστική haurvaiti "φρουρώ"
Λατινική servare "φρουρώ, παρατηρώ"
Παλαιά Εκκλησιαστικά Σλαβονικά xraniti "φρουρώ, προστατεύω"
Παλαιά Γερμανικά gi-sarwi "παν-οπλία, όπλα, εξ-οπλισμός"
Παλαιά Αγγλικά searu "τέχνη, ειδικότητα, πανουργία, πλάνη" και από εκεί βγαίνουν οι υπόλοιπες λέξεις που αναφέρω σήμερα.

ΥΓ:
heroine.
Η "λέξη heroin" εμπνεύστηκε από την "hero", είτε γιατί σε κάνει να νιώθεις ήρωας, είτε γιατί τα αποτελέσματά της απέναντι στην "μορφίνη" ήταν "ηρωϊκά".)
Ηρώ, Ήρα, Ηρακλής, Hercules, Hera, Iro και πιθανά παράγωγα τους.
Το όνομα Ηρώ θεωρείται άλλη μορφή του ονόματος "Ήρα". Ετυμολογήθηκε στο παρελθόν από το *Ἡρ-ϝā, βρέθηκε όμως επιγραφή (Μυκηναϊκή) με τη μορφή "Έ-ρα" που το αναιρεί. 'Αλλοι το ετυμολόγησαν από το *yēr- που δίνει τις λέξεις ώρα και year. Δεν μένει άλλη επιλογή από το να το συμπεριλάβουμε στο προβληματικό και πληθωρικό *ser- και αυτό κάναν οι περισσότεροι επιστήμονες.

και ο σύνδεσμος που ακολουθεί είναι μια λίστα που θα περιλαμβάνει τα τραγούδια που αναρτούμε.

https://www.youtube.com/playlist?list=PLb4x5JV4jxd7Ix5l3Kk6mzb7hpgX1U9KA

Буерак (και Character, και γουλιά) (#AlamoWords - 7)

#AlamoWords 7 - Буерак (και Character, και γουλιά) (όσοι θέλουν μόνο τις λέξεις που παίζουν, τρέχουν στο τέλος της ανάρτησης)
#AlamoFresco2018 🇷🇺

Μετατρέπω την ανάρτησή μου στο AlamoFresco2018, για να τσαλαβουτήξω σε ξένα χωράφια. Το ταξίδι της ετυμολογίας μας επιτρέπει να ταξιδέψουμε σε γλώσσες που δεν γνωρίζουμε. Αγγίζοντας τες μέσω των λέξεων, μαθαίνουμε κάτι για αυτές, και για τους πολιτισμούς των ανθρώπων που τις ομιλούν. Ας δούμε το ταξίδι από την λέξη "Буерак" η οποία σημαίνει "χαράδρα, ρεματιά" που μπορεί να μας οδηγήσει.

Το Буерак (μπούερακ) κατάγεται από το Οθωμανικό (και Αλταϊκό) bajyr (πλαγιά, λόφος), απ' το οπίο βγαίνει το Τούρκικο bayır (με την ίδια σημασία) απ' το οποίο βγαίνει το Μπαϊράκι, και πέρα από τα Ελληνικά, το χρησιμοποιούν οι Βούλγαροι, οι Ουκρανοί, αλλά και οι Ρώσοι, που πλέον η λέξη έχει τη μορφή баерак (μπαγιεράκ).

Το Буерак στα Αγγλικά είναι το "gully", το οποίο μέσω των Μέσων Αγγλικών (golet) και Παλαιών Γαλλικών (goulet) κατάγεται από το Λατινικό gula (λάρυγγας), και από το οποίο δανειζόμαστε εμείς στο Μεσαίωνα για να έχουμε σήμερα την λέξη "γουλιά". Από εκεί βγαίνει και το "αναγούλα" που σημαίνει κυριολεκτικά "μου ανέβηκε στο λαρύγγι". Από το ίδιο Λατ. gula δανείζονται και οι Ρώσοι για την δικιά τους λέξη για τον λάρυγγα που είναι глотка.

Το Ελληνικό "Χαράδρα" κατάγεται από το χαράσσω και το χάραξ, τα οποία είναι ανετυμολόγητα. Έχει γίνει προσπάθεια να τα συνδέσουν με προ-Ελληνικές γλώσσες, αλλά η πιθανότητα είναι να προέρχεται από τα Πρώτο-Ελληνικά, κι από όπου ήρθαν αυτοί οι Πρωτο Έλληνες, για τους οποίους έγιναν δεκάδες θεωρίες, οι τελευταίες ανασκαφές όμως φαίνεται κατά πολύ να ταυτίζει τους ΙνδοΕυρωπαίους πρωτο Έλληνες με τους άγνωστους προ-Έλληνες. Ακόλουθη και η επιστήμη της γλωσσολογίας τείνει να αποδέχεται την θεωρία της ηχοποιητικής για το χαρ- (και την Ελληνική καταγωγή της), από τον ήχο του καλεμιού στην πέτρα όταν χαράσσει σύμβολα ή τέλος πάντως μορφοποιεί την πέτρα ή το μάρμαρο. Δεν είναι αποδεδειγμένο, παρά μόνο η πιο επαρκής και αποδεκτή θεωρία.

Από το χαράσσω κατάγεται ο χάρακας, το χαράκωμα, το χαρακώνω, κι ο χαρακτήρας, ο οποίος ταξίδεψε μέχρι την Αγγλία για να γίνει στα Αγγλικά "character". Ίδια καταγωγή αλλά μέσω άλλης διαδρομής έχει και το Αγλλικό Gash. Είναι μεταβολή του Garse (Μέσα Αγγλικά) από το garser (Παλαιά Βόρεια Γαλλικά) υποθέτουν μέσω κάποιας μη σωζόμενης Λατινικής λέξεις, αλλά οπωσδήποτε τελικά από το χαράσσειν.

Η ΠΙΕ ρίζα που αναπαράγουν είναι το χαρ- ή με τρόπο που έχουμε εξετάσει ότι σημειώνουν τις ρίζες αυτή γίνεται *gher- (4) "χαράσσω, γρατζουνώ"

Το Буерак μπορεί να μεταφραστεί κι ώς ρέματιά. Ας το δούμε κι αυτό. Εϊναι από το ρέμα < ῥεῦμα < ῥέω < ινδοευρωπαϊκή *srew- (ρέω). Συγγενέυει με τα (σανσκριτικά) स्रवति (srávati), (αρχαία εκκλησιαστική σλαβονική γλώσσα) строуꙗ (struja, ροή), (αγγλικά) stream, (σλαβικά) ostrov

Πάμε να δούμε πόσες λέξεις και γλώσσες μαζέψαμε. Παίζουμε με τις λέξεις:

Αγγλικά "Gully", "Character", "Gash", "stream", "diarrhea", "maelstrom", "rheostat", "rheumatism" και "hemorrhoids"
Ρωσικά "Буерак", "баерак" και "глотка"
Σλαβικά "ostrov" (νομίζω και Ρώσικα μεταξύ τους)
Τουρκικά "bayır" (και Βουλγάρικα και Ουκρανικά αν κάποιος θέλει)
Ελληνικά "Μπαϊράκι", "Χαράσσω", "Χάρακας", "Χαρακώνω", "Χάραγμα", "Χαρακτήρας", "Γουλιά", "Αναγούλα", "ρέμα", "ρεύμα" και "ρέω"
Γερμανικά "Strom"
Ολλανδικά "Stroom"
Πολωνικά "Strumień"

Εδώ ο σύνδεσμος με το playlist:
https://www.youtube.com/playlist?list=PLb4x5JV4jxd6-GA1ZIoPnN2KE8km-5cgh

Τσόκαρο (#AlamoWords - 6)

#AlamoWords 6 - Τσόκαρο

Για το ποιές λέξεις παίζουν (όσοι βαριέστε τα ετυμολογικά) ανατρέξτε στο τέλος της περιγραφής.

Δάνειο από το βενετικό zocaro (ιταλ. zoccolo), που είναι το πέδιλο με την ξύλινη σόλα. Υπάρχει συμφωνία στην καταγωγή από το λατ. socculus, υποκοριστικό του soccus. Είναι το χαμηλό πέδιλο που φορούσαν οι ηθοποιοί της κωμωδίας σε αντίθεση με τους κοθόρνους (λατ. cothurnus) του τραγικού θεάτρου, που ήταν πιο "υψηλό", και μεταφορικά και απ' ότι φαίνεται και κυριολεκτικά.

To soccus έδωσε στα γαλλικά το socque και στα αγγλικά το sock και το socle (ξυλοπάπουτσα).

Η μόνη λέξη που προτείνεται ως η προέλευση του soccus είναι στα Ελληνικά οι "σύκχοι". Το οποίο σημαίνει είτε "φτηνοπάπουτσα" είτε "δέρμα χοίρου", είτε απλά η "σόλα". Η "συκχίς" / "συκχάδες" μάλλον είναι προ-Ελληνικής καταγωγής και μόνη πιθανή συγγένεια είναι στα Αβεστικά το haxa-, η σόλα του ποδιού.

Είναι πιθανόν να προσάρμοζαν σε ξύλινες σόλες, "γλώσσες" από ρετάλια αυτού του δέρματος που δέναν στο πλάϊ του ξύλου. Τέτοιες κατασκευές χρησιμοποιούμε ακόμα και σήμερα, τα κλασσικά γυναικεία τσόκαρα. σαμπώ έχουν παρόμοια τεχνοτροπία αλλά είναι κλειστά, σε αντίθεση με τα τσόκαρα.
Στον πίνακα του Γιαν φαν Άϊκ του 1434 απεικονίζεται ένα περίτεχνο τέτοιο ζευγάρι κάτω δεξιά. Τα

Έτσι τα μαζεύουμε όλα. Δεν βάζω εγώ τραγούδι (αν και έχω μόνο ένα στο μυαλό μου). Να δω ποιος θα καταφέρει να βρει τραγούδι με μία από τις παρακάτω λέξεις.

Παίζουμε με τις λέξεις:
Ελληνικά "Τσόκαρο" και "Χαμαιτυπείο"
Γαλλικά "Socque" και "Socle" (ξύλινη βάση)
Αγγλικά "Socle", "Sock", "Clog" και "Socket"

Αν πάλι πετύχει κάποιος κάτι σε soccus, cothurnus, zocaro ή zoccolo ή κάτι ευφάνταστο εδώ είμαστε.

κι εδώ η λίστα με τα τραγούδια που δημοσιεύονται:
https://www.youtube.com/playlist?list=PLb4x5JV4jxd5VvQiZJx2wAHon8fOeMfcu

Remember (#AlamoWords - 5)

#AlamoWords 5 - Remember
Παίζουμε με τις λέξεις Remember, Memory, Memoir, Memorable αλλά και Mourn, που έχουν κοινή καταγωγή.

Remember < Παλαιά Γαλλικά remembrer "θυμάμαι, ανακαλώ, φέρνω στο νου" (11αι.), < Λατινικά rememorari "Ανακαλώ, θυμάμαι"

Από re- "ξανά" + memorari "σκέφτομαι κάτι, φέρνω στο νου" < memor "μνήμη" (από ΠΙΕ ρίζα *(s)mer- (1) "θυμάμαι").

Ξαναείδαμε για τη σήμανση της ετυμολογίας:
- ΠΙΕ σημαίνει "ΠρωτοΙνδοευρωπαϊκή" 
- Οι ρίζες συμβολίζονται με την παύλα μετά. 
- Αστερίσκος σημαίνει υπόθεση και ανακατασκευή της ρίζας ή της λέξης προς τα πίσω στον χρόνο. Η υπόθεση αυτή στηρίζεται στην (επαν)εμφάνιση της ρίζας σε διάφορες γλώσσες οι οποίες και πρέπει να αναφέρονται. 
- Το καινούριο στοιχείο είναι η αρίθμηση της υπόθεσης αυτής, το (1) στην περίπτωσή μας. Αυτό διαχωρίζει την ρίζα νοηματικά κυρίως με άλλες ίδιες ρίζες, που όμως προέρχονται από άλλες υποθέσεις, στηρίζονται σε άλλες λέξεις και παράγουν πάλι άλλες. Αυτές ομαδοποιούνται όσο το δυνατόν καλύτερα σε (1), (2) κ.ο.κ. Σήμερα λοιπόν αναφερόμαστε στην πρώτη νοηματική ενότητα που παράγει η ρίζα *(s)mer- (1).

To *(s)mer- (2) για παράδειγμα παράγει στα Ελληνικά το μείρομαι και τα μοιράζω, μέρος, μοίρα, μερίδιο μέρισμα κλπ

Η υπόθεση για την ρίζας *(s)mer- (1) στηρίζεται στην εμφάνιση της ρίζας στα:
Σανσκριτικά: Smarati "Θυμάται"
Αβεστικά: Mimara "σκεπτόμενος"
Ελληνικά: Μέριμνα, Μέρμερος
Λατινικά: Memoria (Μνήμη), Memor (Σκέψη, θυμάμαι)
Σερβο-Κροάτικα: Mariti (μεριμνώ)
Ουαλικά: Marth (θλίψη, άγχος)
Παλαιά Νορβηγικά: Mimir το όνομα του γίγαντα που φρουρεί το πηγάδι της Σοφίας
Παλαιά Αγγλικά: Gemimor "γνωστό", Murman (Θρηνώ, ανακαλώ με θλίψη)
Ολλανδικά: Mijmeren (Μελετώ, ζυγίζω με το νου)

κι εδώ η λίστα με τα τραγούδια που προσθέτουμε.
https://www.youtube.com/playlist?list=PLb4x5JV4jxd5VvQiZJx2wAHon8fOeMfcu

Gone, Go, Went (#AlamoWords 3)

#AlamoWords 3- (παίζουμε με τις λέξεις Gone, Go, Went)

Καλημέρα Άλαμο, νέα εβδομάδα, νέα λέξη.
Παρμένη από δημοσίευση με το τραγούδι των Comsat Angels -Gone

Gone, μετοχή του go.

από τα Παλαιά Αγγλικά (Old English) gan "προχωρώ, προωθώ, αποχωρώ, φεύγω, αναχωρώ, παρατηρώ, συμβαίνω, κατακτώ, εξασκώ"

Από τα Δυτική Γερμανική υποτιθέμενη ρίζα (West Germanic *gaian (πηγή τόσο των Παλιών Σαξονικών και Φριζικών gan, όσο και των Μέσων Ολλανδικών gaen, Ολλανδικών gaan, Παλαιών Γερμανικών gan και Γερμανικών gehen)

Από ΠρωτοΙνδοΕυρωπαϊκή (ΠΙΕ) (υπόθεση, ότι έχει αστερίσκο μπροστά είναι υπόθεση και ότι έχει παύλα μετά σημαίνει ότι μιλάμε για ρίζα, όχι κανονική λέξη) ρίζα *ghē- "αφήνω, ελευθερώνω" (κοινή πηγή των Σανσκριτικών jihite "φεύγω, αναχωρώ" και Ελληνικών κῐχάνω[ᾱ], κίχημι "φθάνω, συναντώ, βρίσκω, καταλήγω, εντυγχάνω")

Ο Αόριστος του go ήταν πάντα προβληματικός, στα παλιά Αγγλικά σχηματίζονταν ως eode, αβέβαιης προέλευσης αλλά σίγουρα από άλλο ρήμα. Αυτό κάποια στιγμή αντικαταστάθηκε από το went, επίσης από άλλο ρήμα (αυτό συμβαίνει στα Αγγλικά μόνο με το go και το ρήμα to be).

Το went τώρα μέσω του wend και του wind και ένα σωρό άλλες εξαρτήσεις, προελεύσεις ανάγεται τελικά σε μια ΠΙΕ ρίζα *we- που δίνει τη Σανσκριτική ρίζα va- (παράγει πχ το वात -vā́ta- που είναι ο άνεμος ή ο Θεός του Ανέμου), την Ελληνική ρίζα αεμι- (παράγει υποτίθεται και το "αέρα" και το "άνεμος"), αλλά και τα νεότερη Γοτθικό waian, Παλαιά Αγγλικά wawan, Παλαιά Γερμανικά wajan, Γερμανικά wehen κλπ.

Η ΠΙΕ ρίζα *we- μπορεί να είναι και ηχοποιητική του "φφφφ" (φου) του ήχου του αέρα, ή της μίμησής του που κάνουμε με τα χείλη. Το ίδιο ισχύει και για το φεύγω και fugio που οι παραπάνω ετυμολόγοι δεν έλαβαν υπόψιν.

Τα τραγούδια που αναρτούνται τα προσθέτω σε αυτή τη λίστα για όποιον θέλει να τα ακούσει όλα:
https://www.youtube.com/playlist?list=PLb4x5JV4jxd487FEScAnYPeQziqKRq4IF

South, North, East και West (AlamoWords - 2)

South, North, East και West

South, North, East και West, τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Εμπνευσμένο σήμερα από ανάρτηση με τραγούδι των South of no North (Anabel Lee).

- Το East έχει σχέση με την Ελληνική "ηώ" (αρχ. Έως ή Αύως, η Αουρόρα των Λατίνων). Στα παλιά Αγγλικά (Old English) east, eastan, easte (adj., adv., n.), από υποτιθέμενη πρωτοΓερμανική ρίζα *aust-

- Το West από Γερμανική ρίζα *wes- περιορισμένη μορφή του ἕσπερος < *ϝέσπερος

- To South τώρα είναι Γερμανογεννές και σημαίνει κυριολεκτικά "η πλευρά του ήλιου" από (πρωτο) Γερμανική ρίζα *sunthaz.

- Το North, και το πιο ενδιαφέρον, (μαζί με όλα τα Γερμανογεννή Nort, Noord, Nordr κλπ) κατάγονται από υποτιθέμενη Πρωτο Ινδοευρωπαϊκή ρίζα *ner-. Η υπόθεση στηρίζεται κυρίως στην ύπαρξη του Σανσκριτικού narakah "κόλαση" και του Ελληνικού ἔνερθεν "από κάτω". Κοιτώντας τον ήλιο (την αυγή) ο Βορράς ήταν η αριστερή πλευρά (μέχρι και σήμερα λέμε την αριστερή σαν κατώτερη, το λοιμό). Έχουμε συνηθήσει να λέμε το Βορρά "πάνω" κοιτώντας μοντέρνους χάρτες, οι πιθανότητες όμως είναι για τους αρχαίους να είναι "κάτω"

Τα τραγούδια προστέθηκαν σε αυτή τη λίστα:
https://www.youtube.com/playlist?list=PLb4x5JV4jxd4PPIDV-8dqqCJHIF1JmttD

Terrace / Extraterrestrial (AlamoWords - 1)

Terrace / Extraterrestrial (AlamoWrods - 1)

Αυτό μου το χόμπυ με το να εξετάζω λέξεις και την ιστορία τους δεν μ' αφήνει να κοιμηθώ. Έτσι συμμετέχοντας σε μια ψηφιακή ομάδα στο facebook, μετέφερα το χόμπυ μου εκεί, επινοώντας ένα παιχνίδι με λέξεις όπου παρατίθεται μια λέξη με την ετυμολογία της και τα παράγωγά της, και παίκτες αυτού του παιχνιδιού ψάχνουν τραγούδια με την δεδομένη λέξη ή τις συγγένειές της, σχολιάζοντας και την ετυμολογία όσοι έχουν κάτι τέλος πάντων να προσθέσουν, αποκομίζοντας συχνά οφέλιμα συμπεράσματα, τα οποία και ενσωματώνω στο κυρίως κείμενο. Αυτό λοιπόν ήταν η πρώτη μου ανάρτηση:

Προσωπικά έχω χόμπυ τις λέξεις, για αυτό θα συνεχίσω να παίζω ένα παιχνίδι (ας το πούμε έτσι) που έπαιζα και προ-Άλαμο εποχής και το μεταφέρω τώρα εντός Άλαμο.

Μία δημοσίευση σήμερα με κέντρισε το ετυμολογικό μου ενδιαφέρον, ήταν το "Villier's Terrace" των echo and the Bunnymen.

- Η λέξη Villier είναι ευγενές όνομα Αγγλο-Γαλλικής προέλευσης, που σημαίνει κάτοικος χωριού/κώμης. Συναντάται συχνότερα πλέον στη Νότιο Αφρική με τη μορφή "De Villiers".

- Η λέξη "Terrace" προέρχεται από το Γαλλικό Terrasse, από το Οξιτάνικο Terrassa, από το Λατ. Terra και συγγενές με το Ελληνικό "Τερέσεσθαι" και "Τερσαίνειν"

Επιλεγμένες λέξεις που συγγενεύουν με το terrace είναι Mediterranean, subterranean, inter, terrain, territory, torrent, torrid και terestrial.

Το τραγούδι της Lisa Germano ξεκινάει με τη λέξη "Extraterrestrial".

Εφευρίσκω και το χασταγκ #AlamoWords στο ποδάρι κι είμαστε έτοιμοι για ένα καινούριο ταξίδι (προσωπικά, ευελπιστώ να αναρτώ 1 με 3 λέξεις την εβδομάδα, αλλά όποιος θέλει κάνει καινούριες αναρτήσεις ή παίζει με αυτήν ή και αυτές που θα ακολουθήσουν)

#AlamoWords - Terrace / Extraterrestrial

εδώ τα τραγούδια που αναρτήθηκαν:
https://www.youtube.com/playlist?list=PLb4x5JV4jxd4U9aK7zilto-EbelJdtQ8X

Σιωπή, Παύση, Γαλήνη clean klein, Calm

Η παύση (Αγγλικά pause) είναι από τις πιο ιδιαίτερες λέξεις, με άγνωστη ετυμολογία, δεν συναντάται και είναι χωρίς νόημα πέραν της Ελληνικής.

Παρομοίως με την Ησυχία. Δεν έχει σχέση με τον ήχο αλλά από ρίζα ησ- τοῦ ἧμαι, απ’ όπου τά ομηρικά ἦκα (=λίγο), ἀκήν (=σιωπηλά), ἥκιστος.

Έτσι και η Γαλήνη, έχει κάποια συγγένεια με το γέλειο, και σίγουρα με τη γλήνη (η κόρη του οφθαλμού), που δίνει το Αγγλικό clean (καθαρό) και το Γερμανικό klein (μικρό), και πιθανόν να σχετίζεται με το παλαιό Ιρλανδικό gel (λαμπερό). Δεν είναι σαφής η καταγωγή της όμως αφού άλλοι αναπαράγουν ΠΙΕ (πρωτο ινδο-ευρωπαϊκή) ρίζα *gel-, άλλοι *glai-, και άλλοι πάλι *gal-.

Από τον Μπαμπινιώτη και "η αγγλική λ. calm «κάλμα, νηνεμία». Κι αυτή προήλθε από ελληνική λέξη, το αρχ. καύμα, που δήλωνε τον καύσωνα και το θέρος, οδηγώντας συνεκδοχικά στη σημ. τής ηρεμίας τής θάλασσας, τής έλλειψης δυνατών ανέμων. Στην Αγγλική έφτασε η λέξη από το ιταλ. calma που ανάγεται σε όψιμο λατιν. cauma από το καύμα. Ότι η λ. ξαναγύρισε στην Ελληνική μέσω τής Ιταλικής ως κάλμα, δηλ. ως αντιδάνειο, είδαμε ότι αποτελεί συχνό φαινόμενο."

Η σιωπή με ταλαιπωρεί καιρό αφού η λέξη είναι πανάρχαιη και χρησιμοποιείται από τον όμηρο, χωρίς να μπορώ να βρω την καταγωγή και την ετυμολογία της. Προσωπικά δεν μπορώ να το βγάλω από το νού μου ότι σχετίζεται με το ΩΠ- όψη όπως στο κύκλωψ, όπωπα και άρα με το οράω. Φυσικά θα συνεχίσει να με ταλαιπωρεί και στο μέλον.

Όπως οι Εσκιμώοι έχουν πολλές λέξεις για το άσπρο, έτσι οι παραπάνω λέξεις, συγγενείς νοηματικά, αλλά εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους, συναντούνται στα Ελληνικά για να περιγράψουν κάτι που σε άλλους λαούς, πολιτισμούς και γλώσσες, μπορεί να μην είναι τόσο σημαντικό.